Mrt'19 Overleg
Overleg versus toestemming vragen
Regelmatig worden overleg en het vragen van toestemming door elkaar gehaald, het één heeft niets met het ander te maken. Bij toestemming vragen is er een ongelijkheid en/ of hiërarchie, alsof de ander je iets kan weigeren of ergens toe kan verplichten. Overleggen betekent rekening met elkaar houden, waarbij beiden een keuze hebben, dit zorgt voor gelijkwaardigheid. Niet betrokken worden geeft een naar gevoel, je wordt dan voor een voldongen feit gezet waar je dan geen invloed meer op hebt.
Het doel van overleggen
Overleg is bedoeld om af te stemmen op elkaar en/ of de mening van een ander te willen horen. Kijken of de ander iets ziet of weet, wat jij over het hoofd hebt gezien. Daarbij hoort ook het onderzoeken of jouw plannen eventueel roet in het eten van die van je partner kunnen gooien. En als dit zo is: Onderzoek je samen welke oplossing voor beiden het handigst/ prettigst is.
Autonomie
Mensen die moeite hebben met overleggen, zien het vaak als een aantasting van hun autonomie. Ze willen zelf kunnen bepalen wat ze doen. (Het woord autonomie komt uit het Grieks en betekent letterlijk: Je eigen wetten maken). Daarom ervaren ze overleg vaak als verantwoording af moeten leggen of toestemming vragen aan hun partner, dat geeft het idee van afhankelijkheid: Alsof je als een klein kind toestemming moet vragen aan je moeder. Bovendien lijkt het dat overleggen voor ze betekent dat ze de eigen plannen niet kunnen doorvoeren, omdat de partner daar dan invloed op uit wil oefenen. Door niet te overleggen denken ze die invloed te voorkomen.
Er is op zich niks mis met autonomie, ook niet in een relatie. Voor een goede relatie heb je juist twee autonome partners nodig; twee mensen, die stevig op hun eigen benen staan, weten wat ze willen en die zich met elkaar willen verbinden. Wanneer autonome partners elkaar betrekken in waar ze mee bezig zijn of wat ze gaan doen én elkaar respecteren, dan ontstaat er verbinding en kan de relatie beiden versterken. Dan is overleg juist leuk, omdat je dan aandacht hebt voor de mening en zienswijze van de ander. Het is juist belangrijk is om verschillend te mogen zijn en blijven. Overleg met als doel het overal met elkaar eens over te worden, werkt juist averechts.
Te veel autonomie kan leiden tot koppigheid. Koppigheid leidt in een relatie vaak tot ruzie. Wanneer je boos wordt om de ideeën van je partner, omdat die jouw plannen verstoren, dan sta je niet meer open voor andere ideeën. Je hebt het dan al helemaal uitgedacht en je hele systeem is voorbereid op de uitvoering van jouw plan, op jouw manier. Je kunt het dan niet opbrengen om te luisteren naar je partner! Je partner ziet bijvoorbeeld een nadelige consequentie, die jij over het hoofd had gezien, dat is moeilijk om toe te geven omdat je vast zit in je eigen denkpatroon.
Overleggen betekent inderdaad dat je de ander invloed geeft op je voornemens. Dat is één van de belangrijkste kenmerken voor een goede relatie: De bereidheid om je door de ander te laten beïnvloeden, zonder dat je het recht om daarna je eigen keuze te maken, opgeeft. Twee gelijkwaardige partners die; kunnen delen, zich met elkaar verbinden, rekening met elkaar houden, beseffen dat ze iets aan elkaar kunnen hebben, elkaar vertrouwen en iets van elkaar kunnen/ willen leren.
Dit zijn voorbeelden van wat de partner, die overleg mist, vaak zegt
- Je houdt geen rekening met mij.
- Je geeft mij geen keuze.
- Het voelt erg ongelijkwaardig.
- Het komt egocentrisch op mij over wanneer je niet vraagt hoe het voor mij is.
- Ik voel me onbelangrijk voor jou.
- Ik voel mij door jou gepasseerd.
- Mijn mening lijkt voor jou niet te tellen.
- Wanneer ik het had geweten dan had ik ….… kunnen doen.
- Ik heb het idee dat je mij niet ziet of hoort.
Hier kan een onbewuste pijn achter zitten, vaak een trigger op iets ouds, zoals bijvoorbeeld het idee hebben niet gezien of gehoord te worden, afwijzing of iets dergelijks. Het kan goed zijn om dit (evt. onder begeleiding) te onderzoeken.
Dit zijn voorbeelden van de reactie van de partner, die niet overlegt
- Ik hoef toch niet overal toestemming voor te vragen
- Ik heb er niet aan gedacht.
- Ik dacht dat je het wel wist.
- Ik dacht dat overleg niet nodig was.
- Ik weet toch niet wanneer jij overleg wilt?
- Ik voel me als een klein kind dat niet zelf mag beslissen.
- Jij bepaalt toch niet wanneer iets wel of niet mag.
- 'Sorry'.
- Nou zeg, je overdrijft!
- Dan zeg ik het toch weer af?
- Bovenstaande reacties zijn niet prettig. Wanneer ‘sorry‘ te vaak wordt gezegd heeft het weinig waarde.
Wat wel
Vertel op tijd wat je van plan bent en vraag hoe dit is voor je partner. Zo laat je zien dat deze belangrijk voor jou is, dat je bereid bent om rekening te houden met je partner en dat je beseft dat ook jij 24/ 7 deel uitmaakt van een relatie- of gezinssysteem.
De meeste partners vinden het prima wanneer hun partner gaat sporten of een keer met vrienden weg wil, zolang ze bij de plannen betrokken worden en weten waar ze aan toe zijn.
Het kan helpen om wekelijks, op een vast moment, met je partner een overleg in te plannen om de agenda door te nemen. Tijdens dit overleg kijk je wat erop het programma staat, wat ieder wil, wat je van elkaar verwacht en waar je eventueel steun van de ander bij nodig hebt. Je kunt taken verdelen en in de toekomst kijken zoals: Wie koopt het cadeautje, wie kookt er en wanneer, wie doet de boodschappen, wie belt de oppas, etc. Zorg dat je alles schriftelijk vastlegt en dat dit voor beide partners gemakkelijk terug te vinden is, bijvoorbeeld op een familieplanner die altijd in het zicht ligt. Wekelijks overleg geeft beiden het idee dat je er sámen aan werkt, als een team. Je runt samen een bedrijf: Jullie huishouden/ gezin.