HSP = Hoog Sensitief Persoon

Hoog Sensitieve Personen (HSP'en) zijn mensen die alles intensiever beleven dan de gemiddelde mens en zijn gevoeliger voor indrukken en prikkels vanuit de buitenwereld. Hoogsensitiviteit is een mooie toegevoegde waarde, wanneer je het op een goede manier kunt hanteren. Het kan voor de persoon zelf en de omgeving soms lastig zijn, wanneer zij zich er niet bewust van zijn en niet weten hoe ermee om te gaan.

Hoog Sensitieve Personen

  • Voelen stemmingen aan van anderen, zijn emotioneel, zorgzaam, voelen diep en worden snel geraakt.
  • Denken diep na over veel dingen en in het bijzonder over hun roeping (missie) in het leven.
  • Zijn bewust en nemen intens waar, zijn gevoelig voor stress.
  • Zijn intuïtief.
  • Kunnen overstelpt worden door bepaalde sferen, kleuren, geuren, geluiden, smaken, mensen, etc.
  • Beleven zaken intenser of heftiger.
  • Zijn, net als 'gewone' mensen, allemaal anders.

Valkuilen HSP

  • Perfectionisme.
  • Overbezorgdheid.
  • Zich te verantwoordelijk voelen.
  • Te hard werken.

Risico's 

  • Burn-out
  • Depressiviteit
  • CVS/ ME
  • Verslavingen

Overprikkeling is niet handig, net als een omgeving waarin je je niet kunt ontwikkelen, beiden geven stress. Structuur en balans tussen gevoel en verstand, zijn van groot belang om overstimulatie beheersbaar te houden.

Belangrijk 

  • Zorg dat je een ‘schildje’ of iets dergelijks om je heen visualiseert, zodat je jezelf kunt beschermen tegen het 'teveel'.
  • Vertrouw op je intuïtie, dit wijst je altijd de juiste weg.
  • Zie je sensitiviteit als een kracht.
  • Omring je met positiviteit en positieve mensen.
  • Laat de verantwoordelijkheid waar of bij wie die hoort.
  • Neem je rust en ruimte.
  • Zoek de natuur op.
  • Zoek werk wat bij je hoogsensitiviteit past.

Yes kan je begeleiden bij

  • Het aanbrengen van structuur in je leven. 
  • Hoe je je intensiteit onder controle kunt houden en als kracht kunt gebruiken.
  • Hoe jij jouw persoonlijke, interpersoonlijke grenzen en eigenwaarde kunt ontwikkelen.
  • Het onderzoeken, waar nodig, wat voor jou het meest geschikte werk zou kunnen zijn. Vaak hebben HSP'en een baan onder hun niveau om stress te vermijden. Door het gemis aan inspiratie en bevrediging, wordt dit soort werk dan juist zeer stressvol. Het is noodzakelijk om voldoening te vinden in kwalitatief en zinvol werk.

Hoogsensitief of fijngevoelig versus hooggevoelig of overgevoelig

De termen 'hoogsensitief' en 'hooggevoelig' worden vaak door elkaar gebruikt, wat veel verwarring oplevert. Dit is mijns inziens ontstaan nadat een aantal zgn. ‘deskundigen’ in Nederland in 2018, hebben besloten dat deze termen hetzelfde betekenen. Hiervoor werd hooggevoelig gezien als synoniem van overgevoelig, andere deskundigen kijken daar nog steeds zo naar. Ook in verschillende andere landen, zoals België, wordt het onderscheid tussen hoogsensitief en hooggevoelig wel gemaakt. Doordat het onderscheid tussen deze twee woorden door sommigen niet meer wordt gemaakt in Nederland, merk ik in de praktijk dat dit voor veel onnodige verwarring zorgt.

De ‘deskundigen uit 2018’ zeggen dat hooggevoelig een synoniem is voor hoogsensitiviteit (in het woordenboek is sensitiviteit nl. gelijk aan gevoeligheid). In principe gaat het deze deskundigen om het woordje ‘hoog’, volgens hen mag dit alleen gebruikt worden bij hoogsensitiviteit of hooggevoeligheid, omdat volgens hen in Nederland het woordje ‘hoog’ staat voor ‘in hoge mate’ in plaats van voor ‘teveel’ of ‘over’.

Hoe ik (Yes) ernaar kijk

In mijn beleving is ‘sensitiviteit’ in psychische zin wel degelijk iets anders is dan ‘gevoeligheid’. Het woord ‘hooggevoeligheid’ geeft mijns inziens alleen uitdrukking aan het zintuig ‘voelen’. Hoogsensitiviteit is veel breder, je gebruikt dan al je zintuigen: Oren, ogen, neus, mond, tast. Bovendien heeft ‘gevoeligheid’, behalve een positieve uitleg, voor veel mensen ook de betekenis van kwetsbaarheid of lichtgeraaktheid. Sensitiviteit heeft een relatie met alle zintuigen en doet hiermee veel meer recht aan het feit dat alle zintuigen op een hoog niveau zijn ingesteld en de persoon veel bemerkt of opmerkt. Hoogsensitief kan dan ook gezien worden als 'fijngevoelig'.

Hoogsensitief = fijngevoelig

Wanneer iemand hoogsensitief is, dan zijn het bewustzijn en de zintuigen (voelen, ruiken, proeven, horen, zien) bij deze persoon gevoeliger dan bij anderen. Hoogsensitieve mensen hebben een hoog en snel opmerkings-vermogen en een scherp oog voor detail. Zij hebben de mogelijkheid om hier op af te stemmen en de aandacht daar wel of niet op te richten. Hoogsensitiviteit gaat meestal samen met een positieve, bewuste levenshouding. Mensen die hoogsensitief zijn kiezen voor een prettige omgeving. Wanneer zij zich in een bepaalde omgeving niet op hun gemak voelen gaan zij dit uit de weg. Zij zijn zelfbewust en kunnen zich goed redden. Zij zijn Intuïtief, voelen sferen en stemmingen van anderen feilloos aan, pikken signalen op en voelen zich vaak verantwoordelijk om daar iets mee te (moeten) doen. Hoogsensitiviteit zie ik als een prettige, toegevoegde eigenschap, mits je er goed mee om kunt (leren) gaan. Mensen met hoogsensitiviteit, die hier niet handig mee omgaan (bijvoorbeeld doordat zij zich hier niet bewust van zijn), kunnen overspoeld raken door alles wat op hen af komt vanuit de buitenwereld. Hoogsensitiviteit is aangeboren. 

Een hoogsensitief persoon kan, door teveel stress, overgevoelig worden. 

Hooggevoelig = overgevoelig

Wanneer iemand overgevoelig is, dan voelt deze persoon zich in allerlei omstandigheden kwetsbaar. Hooggevoelige mensen zijn steeds alert; overal kunnen zij prikkels ervaren, waardoor zij uit balans kunnen raken. Zij ervaren veel stress en kunnen moeite hebben met voor zichzelf opkomen en 'nee' zeggen. Ze kunnen het idee hebben dat ze niet voldoen aan de eisen van anderen, voelen zich snel aangevallen en lichtgeraakt of op de tenen getrapt. Vaak is deze (over)gevoeligheid ontstaan in de jeugd, waarbij diegene een gevoel van veiligheid heeft gemist en dit meeneemt in de volwassenheid. Hooggevoeligheid is aangeleerd gedrag en kan dan ook vervangen worden door ander gedrag, waardoor de hooggevoeligheid af kan nemen.

Samenvattend staat hoogsensitiviteit gelijk aan 'fijngevoeligheid' en hooggevoeligheid gelijk aan 'overgevoeligheid'.

Overgevoeligheid kan aanwezig zijn, zonder dat iemand hoogsensitief hoeft te zijn

Let op

  • Zorg dat je (onder begeleiding) onderzoekt waar je hoog of overgevoeligheid vandaan komt. In het geval dat dit is ontstaan door omstandigheden, situaties of opgedane trauma’s in de jeugd, zou je kunnen kiezen voor traumaverwerking, als bijvoorbeeld; ‘Brainspotting’ of 'EMDR’.
  • Stop met jezelf te vergelijken met anderen, vergelijk jezelf altijd alleen met jezelf van een week, een jaar of langer geleden.
  • Zorg voor ontspanning.
  • Check bij anderen of je gedachten, overtuigingen, aannames en daaruit vloeiende gevoelens, werkelijk kloppen.

MAAK EEN KWALITEIT VAN JE HOOGSENSITIVITEIT EN WERK AAN JE EVENTUELE HOOGGEVOELIGHEID